10 parmak klavye dersi: Python dilinde programlama

Python ile programlama, doğruluk, ritim ve disiplin gerektirir. Java veya C gibi blokları süslü parantezler ve noktalı virgüllerle ayıran dillere kıyasla Python, tamamen girintileme ve boşluklara dayanır. Bu durum dili hem katı hem de açık hale getirir: kodun nasıl yazıldığı, doğrudan nasıl çalışacağını belirler. Python yorumlanan (interpreted) bir dil olduğundan, hatalar ancak çalıştırıldığında ortaya çıkar. Yanlış bir boşluk ya da eksik bir iki nokta üst üste, tüm programın çökmesine yol açabilir. Böyle bir ortamda klavyeyi doğru kullanmak kritik önem taşır. 10 parmak klavye yöntemi, yani klavyeye bakmadan yazabilme yeteneği, yazım hatalarını azaltır ve programcının mantığa odaklanmasına yardımcı olur.

Boşluklar ve girintileme

Python'da girintileme bir stil tercihi değil, sözdiziminin (syntax) bir parçasıdır. Her blok tutarlı şekilde girintilenmelidir. Tab ve boşlukların karıştırılması, tek satırlık kayma ya da unutulmuş bir iki nokta üst üste hemen hataya yol açar. Yeni başlayanlar için bu zorlayıcı olabilir, fakat aynı zamanda disiplin kazandırır. On parmak klavye kullanıldığında girintiler bir alışkanlık haline gelir: parmaklar her seviyede doğal olarak dört kez boşluk tuşuna basar. Bu ritim, kodun temiz ve okunabilir kalmasını sağlar. Başka dillerde dağınık kod çalışabilir, ama Python'da 10 parmak klavye çoğu zaman başarıyla hata arasındaki farktır.

# Doğru girintileme
for i in range(3):
    print(i)

# Yanlış girintileme
for i in range(3):
    print(i)
  print(i)  # hata

Anahtar kelimeler ve sözdizimi

Python az sayıda ama temel öneme sahip anahtar kelime kullanır: def, class, if, elif, else, try, except, with. Bunlar daima küçük harfle yazılır ve eksiksiz girilmelidir. İki nokta üst üste : her bloğun başlangıcını işaretler; unutulursa program çalışmaz. On parmak klavye sayesinde if ... : ya da def ... : gibi yapılar refleks haline gelir ve basit hataların önüne geçilir.

# Koşul örneği
if value > 0:
    print("Pozitif")
elif value == 0:
    print("Sıfır")
else:
    print("Negatif")

Stringler ve kaçış dizileri

Python'da stringler tek tırnak, çift tırnak veya üçlü tırnakla tanımlanabilir. Üçlü tırnaklar docstring veya çok satırlı değerler için kullanışlıdır. Raw stringler ise düzenli ifadeler ve dosya yollarında faydalıdır. Sık yapılan hatalar arasında tırnak işaretinin kapatılmaması ya da backslash \ karakterinin yanlış yazılması vardır. 10 parmak klavye pratiğiyle bu özel karakterleri yazmak alışkanlık haline gelir, hata olasılığı azalır.

# String örnekleri
print("Merhaba, dünya")
print('Bu da çalışır')
doc = """Bu bir
çok satırlı string
örneğidir."""
path = r"C:\Users\Ahmet"

Sınıflar ve nesne yönelimli programlama

Python nesne yönelimli programlamayı destekler, fakat Java'ya kıyasla daha esnektir. Sınıflar class ile tanımlanır ve metotlar mutlaka self parametresini alır. __init__ ve __str__ gibi özel metotlar temel önemdedir, ancak çift alt çizgilerde hata yapmak kolaydır. On parmak klavye ile bu yapıları güvenli ve hızlı şekilde yazmak mümkündür. Ayrıca, sınıflar için CamelCase ve metotlar için snake_case adlandırma kuralları, düzenli yazma alışkanlığı gerektirir. 10 parmak klavye bu tutarlılığı pekiştirir.

# Sınıf örneği
class Customer:
    def __init__(self, name, balance=0):
        self.name = name
        self.balance = balance

    def __str__(self):
        return f"Customer {self.name}, balance {self.balance}"

Diğer paradigmalar

Python yalnızca nesne yönelimli paradigma ile sınırlı değildir. Aynı zamanda prosedürel ve fonksiyonel stilleri de destekler. Örneğin list comprehension, [x*x for x in numbers if x % 2 == 0] gibi, döngü ve koşulları tek satırda birleştirir ve hassasiyet gerektirir. On parmak klavye alışkanlığı bu karmaşık yapılarda bile akıcı yazım sağlar.

# List comprehension örneği
kareler = [x*x for x in range(10) if x % 2 == 0]

Hata yönetimi

Python'da hata yönetimi try, except, finally ve raise ile yapılır. Yapılar kısa ama katıdır. İki nokta üst üste unutmak ya da girintiyi bozmak tüm bloğu geçersiz kılar. 10 parmak klavye ile bu yapılar refleks haline gelir, böylece programcı asıl hataların ele alınmasına odaklanabilir.

# Hata yönetimi örneği
try:
    number = int("abc")
except ValueError:
    print("Geçersiz sayı")
finally:
    print("Tamamlandı")

Modüller ve kütüphaneler

Python'un en büyük güçlerinden biri geniş kütüphane ekosistemidir. Hemen her ihtiyaç için hazır bir kütüphane vardır: web için Django ve Flask, veri analizi için pandas ve NumPy, makine öğrenmesi için TensorFlow ve PyTorch. Bu da çoğu zaman uzun import ifadeleri ve alt çizgili metot adları yazmayı gerektirir. On parmak klavye ile bu isimleri hızlı ve doğru yazmak kolaylaşır, iş akışı kesilmez.

# Kütüphane örneği
import pandas as pd
import numpy as np

df = pd.DataFrame({"id": [1, 2, 3], "puan": [88, 95, 70]})
print(np.mean(df["puan"]))

Dekoratörler ve context managers

Dekoratörler @ ile başlar ve eksiksiz yazılmalıdır. Context managers ise with ve iki nokta üst üste ile kullanılır. Küçük bir yazım hatası programı durdurabilir. 10 parmak klavye pratiği ile @logger veya with open(...) gibi yapılar sorunsuz ve hızlı yazılır.

# Dekoratör ve with örneği
@staticmethod
def greet(name):
    print("Merhaba", name)

with open("dosya.txt") as f:
    data = f.read()

Type hints

Python 3.5'ten itibaren type hints desteği eklenmiştir. Fonksiyon parametreleri ve dönüş değerlerinin tipleri belirtilebilir. Çalışmayı etkilemez, ama okunabilirliği artırır ve analiz araçlarına yardımcı olur. Sözdizimi iki nokta ve -> okları içerir ve dikkatli yazım ister. On parmak klavye ile bu işaretlerin girilmesi daha güvenli ve düzenli hale gelir, özellikle büyük projelerde.

# Type hints örneği
def average(values: list[int]) -> float:
    return sum(values) / len(values)

def greet(name: str, excited: bool = False) -> str:
    return f"Merhaba, {name}!" if excited else f"Merhaba, {name}"

Eşzamanlı olmayan (asenkron) programlama

Python, async ve await anahtar kelimeleriyle asenkron programlamayı destekler. Bu kelimeler, paralel kodu normal fonksiyonlara benzer bir yapıda yazmayı sağlar. Birini unutmak kafa karıştırıcı çalışma zamanı hatalarına yol açar. On parmak klavye sayesinde async def ve await yapıları doğal bir ritimle yazılır.

# Asenkron örnek
import asyncio

async def fetch_data():
    await asyncio.sleep(1)
    return "veri"

async def main():
    result = await fetch_data()
    print(result)

asyncio.run(main())

Özet

Python yapısal açıdan katıdır: girintileme sözdiziminin parçasıdır. Yorumlanan bir dil olduğundan hatalar sadece çalıştırıldığında ortaya çıkar. Öte yandan, PEP 8 ve pythonic tarz gibi kurallar sayesinde okunabilirliğe önem verilir. Python birden çok paradigmayı destekler - nesne yönelimli, prosedürel, fonksiyonel ve asenkron. Geniş kütüphane ekosistemi, import ifadeleri ve metot yazımında hassasiyet gerektirir. Bu alanların hepsinde 10 parmak klavye veya on parmak klavye yöntemi büyük avantaj sağlar: girintileme hatalarını azaltır, iki nokta üst üste, tırnak işaretleri ve alt çizgileri daha güvenilir hale getirir, type hints ve asenkron kodun daha akıcı yazılmasını sağlar. Python'u her gün saatlerce kullanan geliştiriciler için 10 parmak klavye sadece hız değil, aynı zamanda doğruluk, odaklanma ve temiz kod anlamına gelir.